امام كاظم عليه السلام حدود بيست سال با پدر بزرگوارش امام صادق عليه السلام زندگي كرد، كه پنج سال آن در سالهاي آخر حكومت طاغوتي امويان بود و چهار سال و نيم آن در عهد عبدالله سفاح (نخستين خليفه ي عباسي) بود و نه سال و چند ماه آن در عصر ديكتاتوري منصور دوانيقي به سر آورد.

امام كاظم عليه السلام در اين دوران در كنار پدر، چون ستاره در كنار ماه، مي درخشيد و دستيار مخلص و پر تلاش براي پدر بود. او با آن استعداد و فراگيري ملكوتي، دو بعد علمي و سياسي زندگي پدر را از نزديك ديد، در بعد علمي در كنار حوزه علميه پدر به مقامي رسيد كه خود مرجع و ملجأ فنون و علوم مختلف گرديد و در بعد سياسي، برخوردهاي پدر را با خلفاي طاغوتي اموي و عباسي مشاهده كرد و شيوه ي برخورد با آنها را آموخت، او در راستاي انقلاب فرهنگي و سياسي پدر، شاهد انواع گوناگون برخوردهاي علمي و سياسي بود، و در متن سياست و علوم قرار داشت، به طوري كه در همان دوران كودكي و نوجواني يكه تاز عرصه هاي علوم و فنون و سياستهاي اسلامي گرديد، و كشتي نجات براي آنان بود كه در برابر امواج سهمگين گوناگون درياي ماديت بودند، براي روشن شدن اين مطلب نظر شما را به سه نمونه از برخوردهاي آن حضرت در عصر كودكي و نوجواني جلب مي كنيم:



[ صفحه 22]