ده نمونه از گفتار امام كاظم
1- من استوي يوماه فهو مغبون، و من كان آخر يوميه شرهما فهو ملعون، و من لم يعرف الزيادة في نفسه فهو في النقصان، و من كان الي النقصان، فالموت خير له من الحياة:
«كسي دو روز او (از نظر معنوي) يكسان باشد، او ضرر كرده است و كسي كه روز دومش از روز قبلش بدتر باشد، او ملعون است، و كسي كه در زندگي خود افزايش كمال نشناسد، در (سراشيبي) نقصان و كمبود است، و كسي كه چنين باشد، مرگ براي او بهتر از زندگي است.» [1] .
2- المؤمن مثل كفتي الميزان، كلما زيد في ايمانه زيد في
[ صفحه 116]
بلائه:
«مؤمن همچون دو كفه ي ترازو است، هر قدر در كفه ي ايمان او بيفزايد، در كفه ي بلا (و آزمايشات) او مي افزايد.» [2] .
3- من عقل قنع بما يكفيه، و من قنع بما يكفيه استغني:
«كسي عاقل باشد، به آنچه از مال كه زندگيش را كفايت كند، قناعت مي نمايد و كسي كه به همين اندازه قناعت كند، از ديگران بي نياز است.» [3] .
4- قليل العمل من العالم مقبول مضاعف، و كثير العمل من اهل الهوي و الجهل مردود:
«عمل اندك از انسان عالم و آگاه، چند برابر پذيرفته شود و عمل بسيار از هواپرستان و نادانان پذيرفته نشود.» [4] .
5- سندي بن شاهك زندانبان آن زنداني كه امام كاظم عليه السلام در آن بود، هنگام شهادت امام به آن حضرت عرض كرد: اجازه دهيد من شما را از (مال خود) كفن كنم، امام كاظم عليه السلام به او فرمود:
انا اهل بيت حج صرورتنا، و مهور نسائنا و اكفاننا من ظهور اموالنا:
«ما از خانداني هستيم، كه هزينه ي نخستين حج، مهريه ي زنان، و كفنهاي ما بايد از پاكترين اموال ما باشد.» [5] .
[ صفحه 117]
6- عونك للضعيف من افضل الصدقة:
«كمك تو به ناتوان، از بهترين صدقه هاست.» [6] .
7- من كف غضبه عن الناس كف الله عنه عذاب يوم القيامة:
«آن كس كه خشم خود را از مردم باز دارد، خداوند عذاب قيامت را از او بازدارد.» [7] .
8- من بذر و اسرف زالت عنه النعمة:
«كسي كه بريز و بپاش و اسراف كند، نعمت از او از بين مي رود.» [8] .
9- ما من شيي ء تراه عيناك الا و فيه موعظة:
«هيچ چيزي را چشمانت نمي نگرد مگر اينكه در آن، پند و اندرز نهفته است.» [9] .
10- من حسن بره باخوانه و اهله مدفي عمره:
«هر كه به برادران و افراد خاندانش نيكي كند، عمرش دراز گردد.» [10] .
[ صفحه 118]
پاورقي
[1] اعيان الشيعه، ط ارشاد، ج 2، ص 9.
[2] همان مدرك، ص 11.
[3] اصول كافي، ج 1، ص 18.
[4] همان مدرك، ص 17.
[5] تحت العقول، ص 484.
[6] همان مدرك، ص 485.
[7] وسائل الشيعه، ج 11، ص 289.
[8] بحار، ج 78، ص 327.
[9] همان مدرك، ص 319.
[10] تحف العقول، ص 453.