محمد بن فضل مي گويد: در بين اصحاب اختلاف بود كه مسح پاها از سر



[ صفحه 183]



انگشتان است تا مچ يا از مچ پا است تا سرانگشتان. علي بن يقطين نامه اي براي موسي بن جعفر عليه السلام نوشت كه اصحاب در مورد مسح پا اختلاف دارند خواهش مي كنم نامه اي به خط خود در اين مورد بنويسيد تا به آن عمل كنيم.

امام عليه السلام در جواب نوشت متوجه شدم كه اصحاب درباره ي وضو اختلاف دارند، آنچه به تو دستور مي دهم اين است كه سه مرتبه مضمضه كني و سه مرتبه استنشاق، سه بار صورت را بشوئي و آب را به لاي موهاي ريش خود برساني و تمام سرت را مسح بكشي با روي گوشها و داخل دو گوش و پاهايت را تا كعب [1] سه مرتبه بشوئي مبادا برخلاف اين عمل كني.

وقتي نامه رسيد علي بن يقطين از مضمون آن تعجب كرد كه برخلاف رأي شيعه است.

با خود گفت: امام من بهتر مي داند من دستورش را اجرا مي كنم. از آن پس وضوي خود را طبق اين دستور مي گرفت به واسطه ي اطاعت امر امام و برخلاف رفتار تمام شيعيان. از علي بن يقطين پيش هارون الرشيد سعايت كردند كه او رافضي (شيعه) است و مخالف تو است.

هارون به يكي از خواص خود گفت: خيلي درباره ي علي بن يقطين حرف مي زنند و او را متهم به تشيع مي نمايند گرچه من در كار او كوتاهي نمي بينم، بارها نيز امتحانش نموده ام چيزي كه شاهد بر اين اتهام باشد نديده ام. مايلم طوري كه خودش متوجه نشود يك آزمايش ديگر بكنيم زيرا اگر متوجه شود، تقيه خواهد كرد.

آن شخص گفت: رافضي ها با اهل سنت در وضو اختلاف دارند آنها سبكتر وضو مي گيرند و پاها را نمي شويند، به طوري كه متوجه نشود به وسيله ي وضو او را آزمايش كن. هارون گفت: بسيار خوب! اين فكر عالي است مدتي تصميم خود را به



[ صفحه 184]



تأخير انداخت تا اينكه يك روز هارون مقدار زيادي كار به علي بن يقطين داد كه تا وقت نماز مشغول بود، علي بن يقطين در يك اطاق مخصوص وضو مي گرفت و نماز مي خواند.

موقع نماز كه شد هارون از پشت ديوار اطاق به طوري كه علي بن يقطين متوجه نشود مراقب او بود، علي آب خواست سه مرتبه مضمضه نمود و سه مرتبه استنشاق و سه بار صورتش را شست و داخل موي صورت نيز آب رسانيد. دستش را تا آرنج سه مرتبه شست. سر و دو گوش خود را مسح كرد و دو پاي خود را شست و هارون تمام كارهاي او را زير نظر داشت.

هنگامي كه هارون مشاهده نمود كه علي بن يقطين چنين وضو مي گيرد نتوانست خود را نگهدارد سر بلند نمود به طوري كه علي بن يقطين او را نبيند صدا زد دروغ گفتند آنهائي كه خيال مي كردند تو رافضي هستي، بعد از اين جريان مقام علي پيش هارون بالا گرفت.

ولي پس از اين آزمايش نامه اي از حضرت موسي بن جعفر عليه السلام به علي بن يقطين رسيد به اين مضمون:

اي علي بعد از اين طوري وضو بگير كه خداوند دستور داده است. يك بار صورتت را از روي وجوب بشوي و يك مرتبه به واسطه ي شادابي و دستت را از آرنج همين طور دو مرتبه بشوي، جلو سرت را و روي دو پا را به همراه رطوبت وضوي خود مسح كن و اينك آنچه بر تو بيم داشتم از بين رفت. [2] .



[ صفحه 185]