- هارون الرشيد: مردم به حضور هارون الرشيد بار يافتند. آخرين نفر موسي بن جعفر (ع) بود. هنگامي كه چشم هارون به امام (ع) افتاد به جنب و جوش درآمد و چشم به انتظار حضرت ماند، و چون امام (ع) داخل شد هارون روي دو زانو نشست و آن گرامي



[ صفحه 57]



را در آغوش گرفت و از احوال آن حضرت مي پرسيد و امام پاسخ مي داد: خير است.

هنگامي كه امام خواست برود، هارون دوباره او را در آغوش گرفت و بدرقه كرد.

مأمون كه ناظر اين جريان بود مي گويد: عرض كردم اي اميرمؤمنان! با اين مرد، رفتاري كرديد كه هيچگاه با كسي نكرده بوديد! اين فرد چه كسي بود؟ گفت: فرزندم! اين، وارث دانش پيامبران، موسي بن جعفر بن محمد است. اگر در جستجوي دانش صحيح هستي بايد در نزد او بجويي. [1] .

هارون، سرسخت ترين دشمن موسي بن جعفر (ع) در اين سخنان، به شخصيت بي نظير فرزند پيامبر (ص) اعتراف نمود و با بيان اين جمله كه «وي وارث دانش پيامبران است» شايستگي او را براي خلافت اسلامي و جانشيني رسول خدا (ص) بيان كرد. اما چه كند كه به گفته خود: «ملك عقيم است» و همين مسأله او را به مبارزه و رقابت با پيشوا و خليفه ي واقعي پيامبر (ص) كشاند.

- فضل بن ربيع برمكي: زماني كه هارون، موسي بن جعفر (ع) را نزد وزير خود فضل بن ربيع زنداني كرد، او به هارون نوشت: من نمي توانم او را نزد خود نگه دارم؛ زيرا او فردي است كه در حال حاضر در روي زمين كسي از وي داناتر و عابدتر نيست. [2] .

و نيز مي افزايد: هارون بارها در پي من فرستاد و مرا به قتل موسي بن جعفر (ع) فرمان داد، ولي من از فرمانش سر باز زدم و برايش پيام فرستادم كه اين كار را انجام نخواهم داد، هر چند به بهاي كشته شدن خودم تمام شود. [3] .

- عيسي بن جعفر: عيسي بن جعفر، پسر عموي هارون و حاكم بصره در پاسخ خليفه كه فرمان قتل موسي بن جعفر را به وي داده بود نوشت:

«مدت زنداني موسي بن جعفر (ع) در زندان من به طول انجاميد. من در طول اين مدت، او را آزمايش كردم و جاسوساني را بر وي گماردم، ولي نديدم كه از عبادت كناره بگيرد. او همواره از خداوند طلب رحمت و مغفرت مي كرد. از اين رو، كسي را بفرست كه آن حضرت را از من تحويل بگيرد و گرنه من او را از زندان آزاد خواهم كرد.» [4] .



[ صفحه 58]