عبادت و خودسازي
بندگي و تهذيب نفس دو سرمايه ي اساسي و بنيادي اولياي الهي است كه قبل از عهده داري رسالت و مسؤوليت مهم رهبري امت، در حد مطلوب و لازم از آن برخوردار هستند.
موسي بن جعفر (ع) از همان آغاز ولادت به اين دو مهم عنايت ويژه داشت. و پا به پاي پدر گرامي اش در محراب عبادت و نيايش آن حضرت حضور مي يافت. عبدالرحمان بن حجاج مي گويد: بر امام صادق (ع) وارد شدم، ديدم آن گرامي در مصلاي خانه اش مشغول نيايش است و فرزندش موسي كاظم (ع) در طرف راست او نشسته و بر دعاي پدر آمين مي گويد.
به حضور امام (ع) عرض كردم: فدايتان گردم! شما از ميزان ارادت و خدمتگزاري من به آستان مقدستان آگاهيد. بفرماييد چه كسي بعد از شما عهده دار امر امامت خواهد بود؟
[ صفحه 65]
فرمود: اي عبدالرحمان! (فرزندم) موسي زره امامت را بر تن كرده و بر قامتش برازنده آمده است.
عبدالرحمان مي گويد: من عرض كردم: پس از اين سخن امام (ع) نيازمند هيچ دليل و نشانه اي نخواهم بود. [1] .
از اين روايت شريف دو نكته ي مهم استفاده مي شود: نخست، توجه امام صادق (ع) به فرزندش امام كاظم (ع) در امر عبادت و نيايش و ديگر، نقش اين عبادت و بندگي و آمادگي روحي و فكري در پذيرش مسؤوليت امامت. زره امامت كه امام كاظم (ع) پيش از عهده داري امامت، آن را پوشيده و بر قامتش برازنده آمده است چيزي جز همان لياقت هاي ذاتي و كمالات نفساني كه در پرتو بندگي و تهذيب نفس حاصل مي شود نيست.
همراهي موسي بن جعفر (ع) با پدر بزرگوارش در امر بندگي و خودسازي، به مدينه و در امر نماز و دعا محدود نمي شود، بلكه آن عزيز، در سفر حج نيز كه هم سفر عبادت است، هم سفر خودسازي و تهذيب نفس و هم سفر تبليغ و نشر معارف اسلامي، پدر را همراهي مي كرد و در كنار آن حضرت به انجام مناسك حج مي پرداخت. [2] .
پاورقي
[1] الفصول المهمة، ص 231، كافي، ج 1، ص 245 و ارشاد، ص 289.
[2] ر. ك: بحارالانوار، ج 48، ص 12.