امام كاظم (ع) در دوران امامت خود با چهار تن از خلفاي عباسي به نام هاي منصور، مهدي، هادي و هارون معاصر بود.

منصور، نخستين خليفه ي معاصر امام كاظم (ع) فردي آزمند، بخيل، خونريز و بي رحم بود. وي براي استواري حكومتش افراد زيادي را كشت و در اين راه تا آنجا پيش رفت كه روي پيشينيان خود از بني اميه را سفيد كرد.

وي نسبت به علويان و مراكز تشيع مثل مدينه سختگيري بيشتري داشت. يكي از كارگزاران ستمگر و خونريز خود را بدانجا گمارد ولي وقتي با مخالفت و موضعگيري مردم دوستدار اهل بيت اين شهر مواجه شد، آنان را محاصره اقتصادي كرد.

منصور به هر يك از علويان دسترسي پيدا مي كرد او را دستگير كرده به زندان مي افكند تا در سخت ترين شرايط جان سپارد.

منصور كه امام كاظم (ع) را در رأس دشمنان سرسخت و سازش ناپذير خود مي ديد، براي محدود كردن فعاليت هاي فرهنگي و روشنگرانه ي امام (ع) و پراكنده كردن شيعيان از گرد آن حضرت دست به تلاش هاي مذبوحانه ي ذيل زد:

1- گماردن جاسوس براي زير نظر داشتن ديدارها و ارتباطهاي امام (ع).

2- حمايت از رجال علمي و قضات و فقهاي مخالف جبهه امامت.

3- ايجاد اختلاف ميان شيعيان در مسأله ي امامت.

پرسش

1- امام كاظم (ع) با چند تن از زمامداران عباسي و با هر كدام چند سال معاصر بود؟

2- ويژگي هاي اخلاقي نخستين خليفه ي عباسي معاصر امام (ع) را ذكر كنيد.

3- منصور، نسبت به علويان چه موضعي داشت؟

4- چرا مردم مدينه در برابر كارگزار منصور به مخالفت برخاستند؟

5- تلاش هاي مذبوحانه ي منصور نسبت به امام كاظم (ع) چه بود؟



[ صفحه 93]