بازگشت

سخني درباره ي كتاب و مؤلف آن


بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله و الصلوة علي رسول الله و علي آله آل الله و اللعن علي اعدائهم اعداء الله.

مؤلف كتاب حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ باقر قرشي فرزند شيخ شريف قرشي نجفي از علماء نجف اشرف است. جد وي مرحوم شيخ مهدي قرشي از شاگردان مرحوم ميرزاي بزرگ شيرازي بوده و خاندان قرشي از خاندانهاي علمي و روحاني است.

باقر شريف قرشي در سال 1344 (ه - ق) [1] در نجف اشرف متولد شد علوم مقدماتي و فنون ادبي را نزد اساتيد فن فرا گرفت و خود يكي از مدرسين و اساتيد ادبيات و علوم مقدماتي گرديد.

سطوح عالي را نزد اساتيد معروف و فضلاي مشهور حوزه علميه نجف اشرف همچون آية الله شيخ خضر دجيلي و مير مولاي بعاج و دانشمند بزرگ مرحوم شيخ محمد طاهر آل راضي و ديگران آموخت...

وي از سال 1380 (ه - ق) به درس خارج فقه و اصول پرداخت و از محضر اساتيد بزرگ بهره مند شد و يكي از دانشمندان و نويسندگان و محققان حوزه ي علميه نجف اشرف گرديد.

- اما آشنائي با مؤلف محترم:

پانزده سال قبل (1394 ه - ق) در نجف اشرف، هنگامي كه



[ صفحه 6]



تصميم گرفتيم كتاب شريف «موقف الامام تجاه اسرائيل» [2] را چاپ و نشر كنيم، به دنبال شخصيتي بوديم، كه از نظر ادبي كتاب را ملاحظه كند و از جهت سياسي هم آشنائي با مسائل روز داشته باشد تا بتواند كتاب را از ابعاد مختلف سياسي، اجتماعي، ادبي و اصطلاحات خاص آن ويرايش نمايد. گروه پانزده خرداد [3] كه عهده دار تدوين و تأليف و ترجمه ي اين كتاب بود، مسئوليت اين كار را به اين جانب واگذار نمود...

نام دانشمند محترم و محقق توانا حجة الاسلام آقاي شيخ باقر شريف قرشي را شنيده بوديم و با برخي از تأليفات و نوشته هاي ايشان تا اندازه اي آشنائي داشتيم، در حوزه ي علميه ي تاريخي نجف اشرف به فضل و كمال و علم و ادب شهرت داشت و از ادباء و نويسندگان بنام اين حوزه به شمار مي رفت. علاوه بر ويژگي هاي حوزوي و اطلاعات ادبي، فقهي و اصولي، ويژگي ديگري داشت كه درست هدف و منظور ما را تأمين مي كرد، فكر روشن و انديشه ي باز و آگاهي هاي سياسي، اجتماعي و...

بنابراين او كسي بود كه مي توانست اين كتاب را در تمام ابعادش ويرايش كند و ما را در انجام اهدافمان ياري رساند و درد و رنج ما را لمس كند...

بدين منظور، بدون وقت قبلي، بعدازظهر يكي از روزهاي گرم تابستان به منزلش رفتيم، دق الباب كردم، درب را گشود و با تعجب مرا به بيروني هدايت كرد ايوان كوچكي بود و يك اطاق كه كتابخانه وي بود، حصيري در ايوان افتاده بود و چون هوا گرم بود در همان ايوان نشستيم...

زندگاني شيخ بسيار ساده و زاهدانه و بي پيرايه و دور از تجملات و آلايش بود خانه ي كوچكي داشت كه در آن زندگاني خويش را با كمال، قناعت، از شهريه و حقوق مراجع عظام مي گذراند... او همواره مشغول



[ صفحه 7]



تدوين و تأليف و مطالعه و دور از ارتباطات و جلسه هاي وقت گير بود.

براي من ديدن چنين شخصيت بزرگي با اين زندگي ساده، با اين وضع و كيفيت و... بسيار جالب بود همچنان كه مراجعه ي من طلبه ي ايراني بي نام و نشان براي او شگفت انگيزتر مي نمود، با بياني الكن و عربي شكسته و بسته موضوع را مطرح كردم، مقدمه ي كتاب كه انقلاب اسلامي ايران را توضيح مي دهد كمك شاياني به بيان مقصود كرد هنگامي كه فهميد از او چه مي خواهم بسيار خوشحال شد و با استقبال گرم و آغوش باز پذيرفت و با دقت مقدمه ي كتاب را خواند و گفت كار اساسي همين است كه حضرت امام خميني مد ظله العالي و روحانيت مبارز و ملت غيور ايران مي كنند تجليل و تقدير اين عالم جليل القدر از رهبر كبير انقلاب اسلامي و ملت شجاع ايران در آن محيط فسرده و سرد موجب دل گرمي و خوشحالي بود، آنگاه بلند شد و درب كتابخانه اش را گشود و طاقچه اي را نشان داد كه متجاوز از صد دفتر صد برگ در آن جاي داشت با دست اشاره كرد و گفت: اينها همه تقريرات درس اصول آية الله خوئي است و به طاقچه ي ديگري اشاره كرد و گفت اينها تقريرات درس فقه آية الله خوئي است... و كسي از آن بهره مند نمي شود، من يك دفتر درباره ي كار و حقوق كارگر نوشتم، به چهار زبان زنده ي دنيا ترجمه شد و استقبال عجيبي از آن به عمل آمد.

مؤلف محترم كه از اين ملاقات و برخورد هيجان زده شده بود، بحث مفصل، مشبع و جالبي درباره ي وظايف حوزه هاي علميه و نياز جامعه، ايراد كرد و گفت امروز وظيفه حوزه ها تنها پرداختن به فقه و اصول نيست فقه و اصول ارزش و اهميت دارد، و بايد با دقت بحث و بررسي شود اما نبايد بدان اكتفا نمود، در كنار فقه و اصول و درسهاي حوزه اي لازم است به مسائل سياسي، اجتماعي، و... بپردازيم و جوابگوي مشكلات و نيازهاي جامعه باشيم...

از اين جا است كه مي بينيم مؤلف با اين بينش باز و روشن به تدوين و تأليف كتبي پرداخته كه كم نظير است مانند:



[ صفحه 8]



1 - النظام السياسي في الاسلام.

2 - نظام الحكم و الادارة في الاسلام، كه به زبان انگليسي ترجمه شده است.

3 - العمل و حقوق العامل في الاسلام، كه دو بار چاپ شده و به زبان هاي فرانسه، انگليسي و اردو و دو بار به فارسي ترجمه شده است.

4 - النظام التربوي في الاسلام.

5 - نظام الاسرة في الاسلام.

تمام اين نوشته ها علاوه بر تأليفات و نوشته جاتي است كه مؤلف محترم در فقه و اصول دارد مانند: (مباحث العروة الوثقي) در چندين مجلد كه تقريرات درس فقه آية الله خوئي از اول عروة الوثقي (اجتهاد، تقليد تا پايان كتاب صوم) است. و (ايضاح الكفاية) يك دوره كامل اصول در چهار جلد، تقريرات درس اصول همين استاد. وي در فقه به درس مرحوم آية الله العظمي حكيم نيز حاضر شده و تقريرات درس آن مرحوم را درباره ي كتاب مساقات عروة الوثقي به طور شرح بر عروه، به رشته تحرير در آورده است.

از كارهاي بسيار مفيد و ارزشمند باقر شريف قرشي پرداختن به تاريخ سياسي ائمه اطهار عليهم السلام مي باشد كه تاكنون كتابهاي زير منتشر شده است.

1 - حياة الامام الحسن عليه السلام در دو جلد، چهار بار چاپ شده و به انگليسي و اردو ترجمه گرديده است.

2 - حياة الامام الحسين عليه السلام در سه جلد، مكرر چاپ شده است.

3 - حياة الامام زين العابدين عليه السلام

4 - حياة الامام الباقر عليه السلام.

5 - حياة الامام موسي بن جعفر عليهماالسلام در دو جلد، كه دو بار به چاپ رسيده است.

6 - حياة الامام الهادي عليه السلام

كتابي كه هم اكنون پيش روي داريد، ترجمه ي حياة الامام



[ صفحه 9]



موسي بن جعفر عليهماالسلام است كه متن آن به قلم توانا و اديبانه ي شيخ باقر شريف قرشي نگاشته شده است مؤلف در اين كتاب ابعاد گوناگون زندگاني امام هفتم عليه السلام را با تتبع كامل و تحقيقي عميق بررسي نموده است و با مراجعه به بيش از سيصد مدرك ادوار مختلف و شرائط گوناگون زندگاني امام هفتم عليه السلام را ارائه مي كند به طوري كه كتاب در نوع خود كم نظير است و مي توان گفت تاكنون درباره ي آن حضرت چنين تاريخ تحليلي و سياسي نگاشته نشده است.

لذا كنگره جهاني حضرت رضا عليه السلام كه در استمرار هدف عالي خويش، احياء امر ائمه (ع) تصميم گرفت سومين كنگره را درباره ي ابعاد شخصيت حضرت موسي بن جعفر برگزار نمايد، از حجة الاسلام آقاي حاج شيخ محمد رضا عطائي عضو هيئت علمي كنگره كه بر دو زبان، عربي و فارسي مسلط مي باشد و در فن ترجمه تبحر و تجربه دارد و از علماء و فضلاء حوزه علميه مشهد و اساتيد دانشگاه است درخواست نمود، اين كتاب را به فارسي ترجمه نمايد.

خوشبختانه نامبرده به اين امر مهم اقدام، و در مدتي كوتاه با سابقه و تبحري كه در موضوع دارد به خوبي از عهده برآمده و حق مطلب را ادا نموده است.

كنگره جهاني حضرت رضا عليه آلاف التحيه و الثناء افتخار دارد، در سومين كنگره كه پيرامون ابعاد شخصيت پدر بزرگوارش امام هفتم برگزار مي كند اين اثر نفيس و ارزشمند را كه حاصل تلاش، تحقيق و تتبع مؤلف دانشمند و مترجم فاضل است درباره ي تحليل همه جانبه اي از آن حضرت به جامعه تقديم نمايد.

از خداوند متعال موفقيت مؤلف محترم و مترجم عزيز را مسئلت نموده اميدواريم در آينده نيز از نوشته هايشان بهره مند گرديم.

و السلام علي من اتبع الهدي

دبير كنگره جهاني حضرت رضا عليه السلام

اسماعيل فردوسي پور



[ صفحه 11]




پاورقي

[1] ماضي النجف و حاضرها: 3 / 77.

[2] اين كتاب چنان كه از نام آن پيدا است موضع گيريهاي امام در برابر اسرائيل و صهيونيزم را در دوران مبارزه گرد آورده و به عربي عرضه نموده است.

[3] گروه 15 خرداد عده اي از روحانيون مبارز خارج از كشور بودند كه ماهنامه ي 15 خرداد را منتشر نموده و كتابهائي نيز انتشار دادند از آن جمله همين كتاب و من هنا المنطلق و جهاد اكبر و....