حسين پرچم نهضت را برافراشت، و جهاد مقدس را اعلام كرد، و طالبيون به او پيوستند، و جز اندكي از وي تخلف نكردند. آنگاه با جمعي از ويژگان به خدمت امام موسي عليه السلام رسيد تا با او درباره ي نهضتش مشورت كند، وقتي كه حسين وارد شد و در مجلس استقرار يافت، مقصود خود را به امام عليه السلام عرضه كرد، امام رو به او كرد و گفت:

«تو، به طور مسلم كشته مي شوي، پس شمشيرها را تيز كن، زيرا اين مردم فاسق اظهار ايمان مي كنند، اما در دل دورويي و شرك خود را، پنهان مي دارند، و ما همه از آن خداييم و بسوي او باز مي گرديم، و در پيشگاه خدا از اين گروه، بازخواست خواهد شد.»

امام عليه السلام مي ديد كه اين حركت، ناگزير از هم مي پاشد، و علويان به دست دشمنان حيله گر، قرباني خواهند شد، اما حسين نيز چاره اي جز قيام ندارد، به دليل آن شكنجه ها و فشارهايي كه بر او وارد شده است!

حسين از نزد امام، برخاست و مردم اطراف او را گرفتند و با ايشان نماز گذارد و پس از آن كه از نماز فارغ شد، براي سخنراني در بين مردم بپا خاست و پس از حمد و ثناي الهي گفت:

«منم فرزند رسول خدا (ص) كه در حرم رسول خدا، شما را به سنت رسول خدا (ص) دعوت مي كنيم [1] .

اي مردم! آيا شما آثار رسول خدا (ص) را در سنگ و چوب مي جوييد، و پاره ي تن او را ضايع مي كنيد» [2] .

همين كه خطابه ي شيواي او به پايان رسيد، گروههايي رو آوردند، و بر اساس كتاب خدا و سنت رسول خدا (ص) و دعوت بر رضا از آل محمد (ص) بيعت كردند [3] .



[ صفحه 525]



بعضي گفته اند: كه وي به بيعت كنندگان گفت:

«من با شما بر اساس كتاب خدا و سنت رسول خدا (ص) بيعت مي كنم و بر اين كه فرمان خدا را ببريد، و نافرماني نكنيد، و شما را به رضا از آل محمد، دعوت كرده و بر اين كه من در بين شما، مطابق كتاب خدا و سنت رسول خدا (ص) و عدالت در بين مردم، و تقسيم برابر، رفتار كنم. و شما با من قيام كنيد و با دشمنان ما پيكار نماييد و ما اگر به عهد خود با شما وفا كرديم، شما نيز به ما وفادار باشيد و اگر وفا نكرديم، بيعتي در گردن شما نداريم» [4] .

اين خطابه دليل بر آن است كه نهضت اصلاحي وي در صدد اجراي عدالت اجتماعي، و بالا بردن سطح زندگي، و پياده كردن احكام قرآن، و اقامه ي عدل اسلامي مي باشد.

پس از اين كه: مردم با وي بيعت كردند، به قصد مكه بيرون شد، در حالي كه خاندان و اصحابش كه بالغ بر سيصد مردمي شدند به همراه او بودند. در مدينه كسي را به نام دينار خزاعي والي مدينه قرار داد، و با عجله حركت خود ادامه مي داد، تا اين كه به «فخ» رسيد، و در آن جا اردو زد، همان جا بود كه سپاهيان عباسي، به رهبري عباس بن محمد، و موسي بن عيسي، در رسيدند، و در روز «ترويه» به هنگام نماز صبح دو سپاه در آويختند، سپاهيان جور و ضلالت بر اين مشتي افراد مؤمن كه جز، نجات جامعه از دست اوباش حاكم - كه باعث فساد در روي زمين بودند - هدف ديگري نداشتند، حمله ور شدند.

پس از درگيري شديد بين نيروي حق، و نيروي باطل، حسين به وسيله ي تير نابه هنگام حماد تركي - پليد تبهكار - كه او را هدف گرفته بود، از پا در آمد، و بيشتر اصحاب او نيز به شهادت رسيدند، و سرهاي آنان را بريدند [5] تا به نزد خليفه عباسي ببرند. و سپاهيان عباسي كه شرف و انسانيت را درك نمي كردند، شروع به دفن اصحاب فاجر و تبهكار خود نمودند، و بدن حسين و اصحاب آزاده ي او را همچون قربانيان بي سر، بدون غسل و كفن واگذاشته، سرها را نزد موسي بن عيسي بردند و در مجلس او



[ صفحه 526]



جماعتي از علويان و در رأس آنها امام موسي عليه السلام بودند، وقتي كه چشم امام به آنها افتاد منظره ي غم انگيز و اندوهبار آنها دلم امام را به درد آورد، و شروع به وصف و تمجيد از حسين، و ابراز تأثر و اندوه نمود و كلماتي را درباره ي او ايراد كرد و فرمود:

«انا لله و انا اليه راجعون، به خدا سوگند مسلماني صالح كه بسيار روزه دار و نمازگزار بوده و امر به معروف و نهي از منكر مي كرده از دست رفت. در ميان خاندانش كسي چون او نبود...» [6] .

براستي كشته شدن حسين از رويدادهاي مهم آن عصر و مصيبت بزرگي براي اسلام بود، با قتل او حرمت پيامبر (ص) را - كه سزاوارترين حرمتها بود، تا رعايت شود - از بين بردند، شاعران شيعه شروع به گريه و ندبه و مرثيه خواني كرده و شديدترين گريه ها و دلخراش ترين ندبه را بر قتل او نمودند. از جمله كساني كه بر او مرثيه گفته، عيسي بن عبدالله است كه مي گويد:



و لابكين علي الحسين

بعولة و علي الحسن [7] .

و علي بن عاتكة الذي

اثووه ليس له كفن [8] .

تركوا بفخ غدوة

في غير منزلة الوطن



كانوا كراما قتلوا

لا طائشين و لا جبن



غسلوا لمذلة عنهم

غسل الثياب من الدرن



هدي العباد بجدهم

فلهم علي الناس المنن [9] .

و شاعر ديگري آنها را در قصيده اي مرثيه گفته است، كه از آن جمله مي گويد:



[ صفحه 527]



يا عين أبكي بدمع منك منهتن [10] .

فقد رأيت الذي لاقي بنوحسن



صرعي بفخ تجر الريح فوقهم

اذيالها و غوادي الدلج المزن



حتي عفت أعظم لو كان شاهدها

محمد ذب عنها ثم لم تهن [11] .

ماذا يقولون و الماضون قبلهم

علي العداوة و البغضاء و الأحن



ماذا يقولون: ان قال النبي لهم

ماذا صنعتم بنا في سالف الزمن



لا الناس من مضر حاموا و لا غضبوا

و لا ربيعة و الاحياء من يمن



يا ويحهم كيف لم يرعوا لهم حرما

و قد رعي الفيل حق البيت ذي الركن [12] .

براستي شهادت حسين شهيد (فخ) از رويدادها مهم اسلام بود كه باعث اندوه دردناكي در دل مسلمانان شد كه همواره با ناراحتي و سوز فراوان از آن ياد مي كنند.