بازگشت

قيامها در دوران امويان


شورش حارث بن سريج كه از آزاديخواهان بود و در سال 116 هجري عليه حكومت مروانيان در خراسان قيام كرد و مردم را به كتاب خدا و سنت پيامبر (ص) و بيعت براي (الرضا من آل محمد) فرا خواند. قيام وي، شهرهاي فارياب، بلخ، جوزجان، طالقان و مرو رود را در برگرفت و سرانجام در سال 128 در مرو از نيروهاي حكومتي شكست خورد و كشته شد. [1] مردم آفريقا كه از ستم و اجحاف حكمرانان هشام بن عبدالملك به ستوه آمده بودند، در سال 117 هجري دست به قيام زدند و در چندين مرحله با نيروهاي حكومتي درگير شدند. [2] قيام زيد بن علي كه در سال 121 هجري در كوفه رخ داد. بسياري از آزاديخواهان گرد او جمع شدند. وي انگيزه خود از قيام را دعوت به كتاب خدا و سنت پيامبر (ص) ، مبارزه با ستمگران و حمايت از ستمديدگان و دفاع از حريم مقدس امامت بيان كرد. [3] .

زيد با ياران وفادار خود به نبرد با نيروهاي حكومتي پرداخت و در جنگي نابرابر پس از دو روز مقاومت و به هلاكت رساندن گروه زيادي از لشكريان دشمن به شهادت رسيد. [4] قيام يحيي بن زيد كه به انگيزه انتقام خون پدر و اداي تكليف در دوران وليد بن يزيد به سال 125 صورت گرفت. [5] قيام عبدالله بن معاويه علوي كه در سال 127 عليه حكومت يزيد بن وليد در كوفه رخ داد. وي مردم را به (الرضا من آل محمد) فرا مي خواند. برخي از شخصيتهاي برجسته هاشمي مثل سفاح، منصور و عيسي بن علي از دعوت او استقبال كردند و به ياري اش شتافتند. نهضت او تا دوران خلافت آخرين خليفه اموي ادامه داشت. [6] .


پاورقي

[1] ر. ك: الاعلام، ج 2، ص 154 بيروت؛ و كامل، ج 5، ص 183، دارصادر (بيروت) .

[2] ر. ك: كامل، ج 5، ص 190 - 194.

[3] همان، ص 235.

[4] ر. ك: مقاتل الطالبيين، ص 95 - 97.

[5] همان، ص 103 - 107.

[6] ر. ك: مقاتل الطالبيين، ص 111 - 115؛ و الفخري، ابن طقطقي، ص 138، بيروت.