بازگشت

قيامها در دوران عباسيان


بني عباس هر چند با تكيه بر شعارهاي علويان و حمايت مردمي كه از ستم امويان به ستوه آمده بودند، توانستند حكومت را قبضه كنند، ليكن از آنجا كه سنگ بناي حكومتشان بر باطل بود، در اندك زماني پس از به قدرت رسيدن، چهره ضد اسلامي و ضد مردمي خود را بر ملا كردند كه اين كار مخالفتها و شورشهاي مردمي را به دنبال داشت. مهمترين اين قيامها در دوران امامت امام صادق (ع) عبارت است از:

شورش مردم جزيره، در سال 133 عليه حكومت نوپاي سفاح و خلع وي از خلافت و درگيري با نيروهاي حكومتي. [1] شورش مردم موصل، در سال 133 عليه سفاح و بيرون كردن كارگزار وي از موصل و درگيري و نبرد شديد با نيروهاي حكومتي. [2] قيام محمد بن عبدالله بن حسن معروف به نفس زكيه كه در سال 141 هجري در مدينه رخ داد و گروه زيادي از مردم پذيراي دعوت او شدند. [3] .

قيام ابراهيم بن عبدالله بن حسن كه به سال 145 در بصره روي داد. وي پس از تسلط بر بصره، نمايندگاني به اهواز، فارس و واسط فرستاد و از اين مناطق نيروهاي زيادي به نهضت وي پيوستند. [4] ابراهيم در مبارزه اش عليه حكومت پيروزيهاي چشمگيري كسب كرد و تا پشت دروازه هاي كوفه پيش رفت. [5] اينها نمونه هايي از قيامها و شورشهايي بود كه در دوران امامت امام صادق (ع) رخ داده و نشان دهنده وضعيت سياسي - اجتماعي جامعه اسلامي در اين دوره از تاريخ اسلام است.


پاورقي

[1] ر. ك: كامل، ج 5، ص 434.

[2] ر. ك: تاريخ يعقوبي، ج 2، ص 357.

[3] همان، ص 376.

[4] ر. ك: همان، ص 377؛ و كامل، ج 5، ص 562.

[5] تاريخ يعقوبي، ج 2، ص 378.