امام صادق (ع) در ذيحجه سال 114 هجري عهده دار منصب امامت شد. برتري آن حضرت در علم و دانش بر تمامي مردم زمان خود و نيز تصريحات رسول خدا (ص) و امام باقر (ع) بر امامت آن حضرت پس از پدر بزرگوارش از جمله دلائل اثبات امامت آن گرامي است.

دوران امامت پيشواي ششم (ع) از نظر سياسي و فرهنگي از موقعيت و حساسيت ويژه اي برخوردار بود.

از نظر سياسي - اجتماعي، با فراز و نشيبها و تحولات سياسي مهمي رو به رو بود كه درهم پيچيده شدن طومار حكومت امويان و روي كارآمدن عباسيان از مهمترين آنها به شمار مي رود.

دستگاه خلافت اسلامي در اين دوران به دليل در پيش گرفتن سياستهاي ضد اسلامي و ضد مردمي و نيز بي كفايتي و قدرت طلبي حاكمان آن، دچار بي ثباتي، ضعف واز هم پاشيدگي شده، شورشها و قيامهاي مردمي را در پي داشت. بعضي از اين قيامها و شورشها عبارت است از:

الف - عليه حكمرانان اموي؛ شورش حارث بن سريج، قيام مردم آفريقا، قيام زيد بن علي و فرزندش يحيي و نهضت عبدالله بن معاويه.

ب - عليه حكمرانان عباسي؛ شورش مردم جزيره، شورش مردم موصل، قيام محمد بن عبدالله بن حسن و برادرش - ابراهيم.

از نظر فرهنگي نيز دوران تحول فكري و پيدايش فرقه ها و گروههاي گوناگون اعتقادي بود. دروازه هاي اسلام در اين دوره بيش از پيش بر روي فرهنگهاي بيگانه گشوده شد و مسلمانان با افكار و عقايد ديگران آشنا شدند. اين آشنايي آثار مثبت و منفي زيادي بر فرهنگ جامعه اسلامي بر جاي نهاد.

دوران امامت امام صادق (ع) را مي توان دوران جنگ عقايد ناميد. در اين دوران گروههاي مختلف فكري مانند: كيسانيه، زيديه، غلات، خوارج، دهريه، مرجئه، معتزله و... به فعاليت مشغول بودند و هر گروه داراي مرام و تشكيلات مستقلي بود كه به اسم صاحب آن شناخته مي شد.