بازگشت

امام كاظم و منصور


امام كاظم (ع) حدود ده سال نخست از دوران امامت خود را در حكومت منصور گذراند. امام (ع) در تمامي اين ده سال و همچنين پيش از آن، شاهد جنايتها و ستمگريهاي دستگاه خلافت نسبت به شيعيان و خاندانش بود و قلب مقدسش با مشاهده اين محنتها و شنيدن اين حوادث دردناك همواره متأثر واندوهناك بود ولي براي حفظ مصلحت اسلام، در برابر اين فشارها و مصيبتها بردباري نشان داده، خشم خود را فرو مي برد.

امام (ع) هر چند در هيچ يك از قيامهاي علويان و غير علويان كه در اين مقطع بر ضد حكومت ظلم و ستم منصور انجام شد شركت نداشت - چون به بي نتيجه بودن و شكست آنها واقف بود - ولي عملاً موضع مخالف خود را در برابر سياستهاي ضداسلامي دستگاه حكومت نشان مي داد.

به عنوان نمونه، منصور در مراسم جشن نوروزي [1] از امام (ع) خواست در مجلس جشن دربار شركت كند و به عنوان نماينده او هداياي درباريان، فرماندهان نظامي و اشراف و بزرگان را كه به عنوان عيدي براي خليفه مي آورند بگيرد.

امام (ع) كه مي دانست اين مسئله بهانه است و منصور در وراي آن اهداف سياسي ديگري را تعقيب مي كند، درخواست او را رد كرد و فرمود:

(من در ميان روايات رسيده از جدم رسول خدا (ص) خبري كه مؤيد عيد نوروز باشد نيافتم....) امام وقتي با اصرار فراوان منصور مواجه شد ناچار پذيرفت. ولي با قرائت شعري در مصيبت جدش امام حسين (ع) كه پيرمردي آن را به عنوان هديه نوروزي براي آن حضرت آورده بود مجلس را دگرگون ساخت و بزم جشن و سرور عباسيان را به محفل عزا و سوگواري براي حسين بن علي (ع) تبديل كرد. [2] .


پاورقي

[1] پايه گذار اين سنت، معاوية بن ابي سفيان بود. خلفاي پس از او نيز روش او را دنبال كردند. حياة الامام موسي بن جعفر (ع)، ج 1، ص 429.

[2] بحارالانوار، ج 48، ص 108 و مناقب، ابن شهر آشوب، ج 4، ص 318 - 319.