علت و انگيزه قيام شهيد فخ را بايد در برخورد ظالمانه و ضد اسلامي دستگاه خلافت عباسي با خاندان حضرت علي (ع) جستجو كرد. اما جرقه اي كه آتش نهضت را برافروخت اين بود كه هادي عباسي، يكي از نوادگان خليفه دوم به نام (عبدالعزيز بن عبدالله) [1] را كه فردي خشن، بدخوي و از دشمنان سرسخت خاندان پيامبر (ص) بود به فرمانداري مدين گمارد.

عبدالعزيز از همان ابتدا به اذيت و آزار فرزندان ابوطالب پرداخت و هر روز به بهانه اي آنان را به فرمانداري احضار مي كرد و مي گفت: (شما حق خروج از مدينه را نداريد و هر روز بايد خود را به مقامات معرفي كنيد). او براي اين كار بعضي از آنان را ضامن برخي ديگر قرار مي داد و در صورت عدم حضور به موقع آن فرد، ضامن را مواخذه و بازداشت مي كرد.

روزي فرماندار، دستور جلب (حسن بن محمد) را صادر كرد و او نيامد. والي به (حسين بن علي) (صاحب فخ) و يحيي بن عبدالله كه ضامن (حسن بن محمد) بودند گفت: (حسن بن محمد سه روز است خود را معرفي نكرده است يا او را بياوريد و يا شما را به زندان مي افكنم) .

حسين و يحيي فرمان عبدالعزيز را ناديده گرفتند و پس از مذاكره و مشورتي كه با ياران خود كردند مصمم شدند از اين فرصت استفاده كرده بر والي ظالم و ستمگر عباسي بشورند و مسلمانان را از شر او نجات دهند. [2] .