شاگرد ممتاز مكتب اهل بيت (ع) نه تنها در علوم نقلي و عقلي سرآمد عصر خويش بود؛ بلكه هر گاه احساس مي كرد حمايت از اسلام به تحصيل علوم ديگر نياز دارد، با جان و دل در پي آن مي شتافت و دانشي تازه مي آموخت. او در مقام فتوا، يك فقيه پرهيزكار، در مقام مناظره و دفاع از اعتقادات شيعه يك متكلم ورزيده و در علم حديث يك محدث ممتاز و مورد اعتماد راويان معروف شيعه بود. كتابهاي حديثي مختلف به رشته نگارش كشيد و شاگردان بسيار تربيت كرد.

متكلم مجاهد و خستگي ناپذير قرن دوم هجري، علاوه بر فقه و اصول و كلام و فلسفه و علم حديث، در علوم روانشناسي و ساير دانشهاي رايج عصر خويش اطلاعات گسترده اي داشت.

عبدالله نعمه مي نويسد: يحيي بن خالد برمكي، وزير هارون الرشيد، با حضور دانشمندان مختلف، نشستهاي علمي و تخصصي برگزار مي كرد. در يكي از نشستها، كه هشام بن حكم نيز حضور داشت، پس از گفتگو و بحث در موضوعات مختلف علمي، يحيي گفت: درباره ي «عشق» هم سخن بگوييد. حاضران هر يك در حد معلومات خويش مطالبي بيان كردند و سخنانشان به وسيله ي منشيان وزير ثبت شد. وقتي نوبت به هشام بن حكم رسيد، با بياني شيرين مطالبي بيان كرد كه حاضران بي اختيار لب به تحسين گشودند. [1] .