حضرت موسي بن جعفر در هفتم صفر سال 128 هجري در ابوا (بين يمن و مدينه)



[ صفحه 155]



متولد گرديد. مادر ايشان ام حميده است. [1] .

حضرت در دوران اول امامت خود (تا 31 سالگي) تحت فشار چنداني قرار نداشت و در اين ايام به تعليم و تعلم فروع فقه جعفري مشغول بود.

حضرت موسي بن جعفر در اواخر دوران امامت خود مقارن سلطنت هارون الرشيد تحت فشار و شكنجه شديد قرار گرفت و زندگيش به حبس و تبعيد و زجر و تهديد و مسموميت و قتل منجر گرديد.

امام موسي كاظم عليه السلام در 25 رجب سال 183 هجري در پنجاه و پنج سالگي به امر هارون و به دست سندي بن شاهك [2] در زندان بغداد مسموم و به شهادت رسيد. [3] .

قبر حضرت در كاظمين است (قبور بني هاشم در كاظمين يك فرسخي بغداد است).

امام موسي كاظم فقط يك زن عقدي داشت به نام خيزران كه ايراني بوده و مادر امام رضا عليه السلام است. [4] .

حضرت تعداد زيادي نيز كنيز خريداري شده در صيغه داشت. جمعا صاحب 19 پسر و 18 دختر بوده كه بيشتر اين فرزندان از دست خلفاي عباسي فرار كرده و به ايران سفر نمودند. [5] .

مزار چند تن از فرزندان امام موسي كاظم در ايران است از جمله: امام رضا عليه السلام در مشهد - احمد بن موسي (شاه چراغ) در شيراز - حمزة بن موسي در ري - حضرت صالح بن موسي در تهران و حضرت فاطمه معصومه در قم (شرح حال ايشان در صفحات بعد خواهد آمد).

حضرت موسي بن جعفر بيشتر از همه به امام رضا اطمينان داشت و كليه اختيارات زندگي زنها و دختران خود را به امام رضا محول و وصيت نمود. كليه زوجات



[ صفحه 156]



حضرت از اسيران يا كنيزان خريداري شده بودند.

پس از شهادت امام موسي كاظم در زندان بغداد، سليمان بن منصور عموي هارون الرشيد پيكر پاك و مطهر ايشان را با عزت و تشريفات خاصي در كاظمين به خاك مي سپارد و بارگاه كوچكي نيز مي سازد. [6] .

در زمان ديالمه بارگاه به صورت مفصلتري ساخته مي شود كه در زمان صفويه تكميل گرديده و گنبد و بارگاه آن به شكل كنوني در مي آيد.

قبر امام نهم حضرت محمد تقي نيز كه در سال 219 هجري به شهادت رسيد در كاظمين است. [7] .

بر اساس قراين و شواهد موجود قبه و بارگاه امام هفتم و امام نهم سه دفعه تعمير و تكميل گرديد:

اول به دست سليمان بن منصور عموي هارون در سالهاي 183 و 220 هجري. دوم در زمان عضدالدوله ديلمي در سال 371 هجري و سوم در زمان شاه اسمعيل صفوي در سال 907 هجري. [8] .

حضرت موسي بن جعفر كلا مدت 14 سال زنداني يا تحت نظر بود و در تمام اين مدت بيشتر اوقات ايشان در عبادت ذات پروردگار و بندگي حق تعالي سپري مي شد. حضرت موسي بن جعفر عابدترين و در فقه و دين داناترين مردم زمان خود بود او نفسي سخي و طبعي بلند و گذشتي وافر داشت.

پس از شهادت حضرت موسي بن جعفر، عيسي بن زيد جلودي به دستور هارون الرشيد مأمور شد تا به مدينه رفته و اموال اين خاندان را غارت نمايد و حتي زيورآلات زنان را به يغما ببرد. جلودي هم مأموريت خود را با كمال دقت و جديت انجام داد و با سوارانش به خانه حضرت رضا حمله برد. آن حضرت زنها را در اطاقي جا داده و خود جلوي درب ايستاد و مانع ورود عيسي جلودي شد. حضرت وارد



[ صفحه 157]



اطاق شده و هر چه در آنجا بود جز يك دست لباس كه هر كدام بر تن داشتند همه را آورده و به جلودي تحويل داد. [9] .

اسامي چند تن از فرزندان امام موسي كاظم و يك تن از نواده گان امام حسن مجتبي كه در ايران مدفون هستند: