بازگشت

چند نكته ي اخلاقي و اجتماعي از امام كاظم


امام عليه السلام از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم روايت مي كند كه فرمود:

1. ظلم كردن درباره ي مزد و اجرت كارگر از گناهان كبيره مي باشد.

2. خداوند مهربان هر گناهي را مي بخشد، مگر گناه مردي كه درباره ي مزد كارگر يا مهريه ي زني ستم كند.

3. علي بن حمزه مي گويد: موسي بن جعفر عليه السلام را در نخلستاني مشغول كار ديدم كه به سختي كار مي كرد و عرق مي ريخت. گفتم: خادمان و غلامان شما كجا هستند كه شما اين طور عرق مي ريزيد؟ امام عليه السلام فرمود: «آن كسي كه از من و پدرم بهتر بود (يعني علي عليه السلام) در زمين كار مي كرد. كار كردن شغل پيامبران و اوليا و اوصياي ايشان است.»

آن گاه فرمود: «كار كنيد، ولي ميوه ي درختان را قبل از رسيدن نفروشيد و وقتي رسيد آنها را بفروشيد. در غير اين صورت دستخوش حوادث و آفات مي گردد.

در هنگام معاشرت با مردم نيكويي و خوشرفتاري كنيد. هنگام راه رفتن سرعت نگيريد؛ زيرا با سرعت راه رفتن ارزش مؤمن را از بين مي برد. از مواضع تهمت دوري كنيد و حتي با مادر خود هم، در رهگذر و كوچه توقف نكنيد كه موجب سوء ظن مردم مي شود. خويشاوندان خود را به خاطر فاميلي و مؤمنين را براي ايمانشان ببوسيد.»

4. در كتاب ارزشمند اصول كافي از امام عليه السلام روايت مي كند كه فرمود: «مردي از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم پرسيد: پدر به گردن فرزند چه حقي دارد. رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: 1. پدر را به نام صدا نزند. 2. قبل از پدر راه نرود. 3. قبل از پدر ننشيند. 4. كاري نكند كه مردم به پدرش ناسزا و دشنام گويند.»

5. شما را دعوت مي كنم به نيكويي با همسايگان و اينكه در آزار ديدن از ايشان صبر و تحمل نماييد و چنانچه امر ناپسندي از همسايگان خود ديديد، همسايگان خود را بد معرفي ننماييد.

خوشرفتاري با همسايگان اين نيست كه از آزار رساندن به آنان خودداري كنيد، بلكه خوشرفتاري با آنان در اين است كه در مقابل آزار ديدن از آنان صبر و شكيبايي پيشه سازيد.

6. امام عليه السلام در مقام وعظ و نصيحت به فرزندان خود مي فرمود: «بر شما لازم است كه از شوخي بپرهيزيد. شوخي كردن نور ايمان شما را از بين مي برد و از جوانمردي و شخصيت شما مي كاهد.»



[ صفحه 349]



7. هر كسي زماني به خداوند نزديك مي شود. تقرب زن به خداوند آن است كه در خانه بنشيند و خانه و زندگي خود را اداره نمايد.

8. بر انسان لازم است كه معاش اهل و عيال خود را توسعه دهد؛ زيرا آنان آرزوهايي دارند.

9. زماني كه مردم مرتكب گناهان تازه يي شدند كه سابقه ي آنها را نداشتند، خداوند هم بلاها و بيماري هاي بي سابقه و تازه يي را بر آنان نازل مي كند.

10. كسي كه در فقر و تهيدستي و پريشاني پرورده شود، توانگري و ثروت او را سرگشته و حيران خواهد نمود.