در همان روز كه مهدي عباسي ديده از جهان فرو بست براي موسي (هادي) بيعت گرفتند. هارون، برادر هادي، در تثبيت حكومت او كوشش فراواني به كار برد.

در زمان مرگ مهدي، موسي (هادي) در گرگان به سر مي برد؛ زيرا پدرش او را فرستاده بود تا با سپهبدان مازنداران بجنگد. گفته مي شود كه مهدي تصميم داشت وي را از ولايتعهدي خلع نمايد و يكباره زمام امور را به دست هارون بسپارد؛ ولي اجل مهلتش نداد. موسي (هادي) دو روزه از گرگان خود را به بغداد رساند و به حل و فصل امور پرداخت.

در همان ماه كه موسي هادي بر سرير سلطنت نشست، حسين بن علي بن حسن بن علي بن ابي طالب عليه السلام در حجاز بر دولت وقت شوريد. وي آخرين سيد علوي ا ست كه به طور



[ صفحه 321]



جدي بر ضد بني عباس قيام كرد.

حسين عليه السلام با گروهي از سادات بني فاطمه در مدينه بر ضد حكومت جابر بن بني عباس قيام كرد و مدينه را اشغال نمود و نيروهاي خود را به عزم تصرف مكه بسيج كرد. در خلال اين گير و دار، موسي هادي پسر عموي خود موسي بن عيسي هاشمي والي كوفه را با لشكري مسلح مجهز به سوي حجاز فرستاد.

موسي بن عيسي با نيروي علويان به رهبري يكي از نوادگان امام مجتبي عليه السلام به نام حسين صاحب فخ، در محلي به نام فخ - كه شش ميل با مكه فاصله دارد - درگير شد و در همان جا حسين بن علي، نواده ي امام مجتبي به شهادت رسيد و چون اين بزرگوار در سرزميني به نام فخ در جنگ با سپاهيان خليفه ي عباسي به قتل رسيد، به صاحب فخ يا شهيد فخ مشهور گرديد. وي يكي از رجال برجسته، با فضيلت، با شهامت و عالي قدر هاشمي مي باشد. او مردي وارسته و بخشنده و بزرگوار بود و از نظر صفات عالي انساني، چهره يي معروف و ممتاز به شمار مي رفت. از پدر و مادر با فضيلتي - كه در پرتو صفات عالي انساني خود به زوج صالح مشهور بودند - به دنيا آمد و در دامان آنها پرورش يافت. پدر و دايي و جد و عموي مادري و عده يي ديگر از خويشان و نزديكان او به وسيله ي منصور دوانيقي، به شهادت رسيدند.

شهيد فخ كه در چنين خانواده يي پرورش يافته بود، هرگز خاطره ي شهادت پدر و بستگان خود را به دست دژخيمان منصور فراموش نمي كرد و يادآوري شهادت آنان روح پرشور و دلير او را كه لبريز از احساسات ضد عباسي بود، سخت آزرده مي ساخت؛ ولي به علت نامساعد بودن اوضاع و شرايط، ناگزير به سكوتي دردآور بود.

بيدادگري هاي هادي عباسي و مخصوصا حاكم مدينه، او را - كه قبلا احساساتش جريحه دار شده بود - به سوي قيام بر ضد حكومت موسي هادي پيش برد.