هركس جريان علي بن اسماعيل بن جعفر، برادرزاده ي موسي بن جعفر را بخواند يا بشنود بي شك قضاوت مي كند كه در حبس و شهادت موسي بن جعفر (ع) عامل اصلي او بوده است. در حالي كه



[ صفحه 272]



اگر روايات درست بررسي و تحليل شود معلوم مي گردد كه عامل اصلي در سعايت و به زندان رفتن حضرت برمكيان بوده اند.

علي بن محمد نوفلي مي گويد: پدرم به من گفت: يحيي بن خالد، وزير هارون، عامل اصلي سعايت موسي بن جعفر (ع) به هارون است و علت اين سعايت اين است كه هارون پسرش محمد را كه از زبيده خاتون بوده نزد جعفر بن محمد بن اشعث گذاشت تا او را تعليم و تربيت كند. خالد بن يحيي برمكي بسيار ناراحت شد كه اگر خلافت برحسب پيمان هارون به محمد برسد، وزارت از من و فرزندانم گرفته خواهد شد. زيرا او به دست جعفر خواهد افتاد. از اين رو به فكر تضعيف جعفر بن محمد افتاد. با توجه به تشيع او [1] بهترين نقطه ضعف در دست خالد همين شيعه بودن وي بود. لذا بناي مراوده با جعفر گذاشت و به خانه ي او رفت و آمد مي كرد و نكات ضعف او را به هارون مي گفت و هارون قبول نمي كرد تا آنكه روزي گفت: يا اميرالمؤمنين! من هر چه درباره ي جعفر مي گويم شما تكذيب مي كنيد. الآن يك چيز از او نقل مي كنم تا به ماجراي ما فيصله دهد. گفت: آن چيست؟ خالد گفت: هر مالي به او مي رسد خمس آن را نزد موسي بن جعفر مي فرستد و در اين شكي نيست. همين كار را با بيست هزار ديناري كه اخيراً به او داده اي كرده است.