بناء مشهد مقدس حضرت عبدالعظيم عليه السلام در مسجد شجره ري از تاريخ 252 آغاز شده و بقعه و بارگاهي داشته تا سال 480 هجري مجدالملك ابوالفضل اسعد بن محمد بن موسي رادستاني قمي مستوفي مملكت بركيارق شاه فرزند ملكشاه سلجوقي اين گنبد و بارگاه را بنا مي كند و از آن تاريخ تا كنون هر يك از سلاطين و وزراء ايران بر آن افزايش كرده و هديه اي داده و آباداني نموده اند تا دوره صفويه شاه اسماعيل در سال 944 كه به زيارت جد خود و عبدالعظيم مي آمد ايوان و رواق بنا كرد و فتحعلي شاه ضريح نقره داد و ناصرالدين شاه ضريح عاليتري داد و گنبد را طلا گرفت و تاريخش را چنين دور كتيبه نوشته اند:



تبارك الله در عهد دولت سلطان

فراشته است سر و بن بگنبد گردان



قويم دولت اسلام ناصرالدين شاه

ابوالمظفر خورشيد خسروان جهان



عظيم همت خسرو به زر ناب اندود

خجسته قبه ي شهزاده ي عظيم الشأن



به خشتهاي زراندود او چو تابد مهر

هزار چشمه ي خوراندر او شود تابان



در اين حريم خداوند اين حريم بود

ملك ستايش گوي و فلك ستاره فشان



نگاشت كلك سروش از براي تاريخش

به حكم شاه كه حكمش هميشه بادروان



هزار و دوصد و هفتاد رفته از هجرت

فزوده گشته از اين قبه قيمت زروكان



[ صفحه 384]



پس از او ميرزا آقاخان نوري صدراعظم دولت ايران ايوان را آئينه بندي كرد و صحن را كاشي كاري نمود و از دوران قاجاريه اين بارگاه باعظمت رو به اهميت عمراني و تزيين نهاد و بالاخص كه قبر ناصرالدين شاه در جوار او قرار گرفت و اخيرا هم كه آرامگاه رضاشاه در آن نزديك واقع شده عمران و آبادي شهر روزافزون گشته است.

بقعه امام زاده عبدالله طاهرالحسيني نيز در طرف شرقي صحن كه در قرن چهارم درگذشته نيز آباد و تزيين گرديده و ظل السلطان مسعود ميرزا قاجار بناء گنبد و بارگاه آنها را نهاده است و اكنون اين آستانه مباركه مزار عمومي مردم ايران و مسافريني هستند كه به ايران مي آيند و شرح مفصل تاريخ و جغرافيائي آن را با تزيين رواق و صحن و روضه و گنبد و بارگاه در كتاب مستقلي نگاشته ام كه اكنون محل شرح آن نيست. [1] .