از اين پيش باز نموديم كه هارون الرشيد يحيي بن خالد برمكي را به قتل حضرت موسي بن جعفر عليهماالسلام فرمان داد و خود به شام برفت، و معلوم داشتيم كه شام نام مكاني از حوالي بغداد است و به روايتي به مدائن برفت. و اين صحيح تر است.

در بحارالانوار و عيون و ديگر كتب اخبار در ذيل خبر عمر بن واقد و حكايت



[ صفحه 161]



مسيب كه بدان اشارت رفت مي گويد: بعد از شهادت آن حضرت و آمدن حضرت رضا عليه السلام و غيبت او از وفات آن حضرت و آن خبر دهشت اثر به هارون الرشيد پيوسته گرديد. سندي بن شاهك با جمعي بيامدند. و در رياض الشهاده و بعضي كتب مسطور است كه مسيب گفت: چون برفتم و سندي بن شاهك را از وفات آن حضرت بياگاهانيدم و هارون الرشيد او را به تجهيز آن حضرت مأمور نمود و سندي با جماعتي به آن مكان حاضر شدند و اين خبر دهشت اثر در شهر بغداد منتشر شد، خروش از مردم بغداد برخاست و اهالي و اعيان بجمله حاضر شدند و بانگ ناله و افغان برگشودند و زمين و زمان بر آنگونه مظلوميت و غربت به ندبه و زاري درآمد.

چون مراتب جلالت و انوار علم و فضايل و ظهور معجزات و كرامات و خوارق عادات كه از حضرت موسي بن جعفر عليهماالسلام به مقامي پيوست كه پهنه زمين و عرصه آسمان را فروگرفت و آخرالامر به جائي پيوست كه پاره اي در حق آن حضرت بدرجه غلو نمودند كه مقام الوهيت را از بهرش قائل و برخي گفتند قائم موعود همين امام والامقام است و بعضي بر آن عقيدت رفتند كه آن حضرت نمرده است و از طرف ديگر بعضي بر آن عقيدت شدند كه آن حضرت از بليت رنج و آزاري كه در محبس رشيد ديده است به درجه شهادت رسيده است و اين چند جهت اسباب دهشت و وحشت رشيد و اعوان و دولت خواهان او گرديد، لاجرم براي رفع تهمت و شبهت، چون حضرت كاظم عليه السلام از جهان بيرون شد، چنانكه در بحارالانوار و بعضي كتب اخبار از عمر بن واقد مرويست گفت: يكي شب سندي بن شاهك مرا احضار كرد و من در بغداد بودم، سخت بترسيدم كه مگر در حق من انديشه ي ناخوب نموده باشد، لاجرم اهل و عيال خود را به آن مقدار كه محتاج بودم وصيت نهادم و گفتم انا لله و انا اليه راجعون، آنگاه برنشستم و به سوي او روان گشتم. چون سندي مرا بديد گفت: اي ابوحفص، هيچ مي داني به چه علت به احضار تو بفرستادم گفتم: هيچ ندانم. گفت: موسي بن جعفر را مي شناسي؟ گفتم: آري؛ سوگند با خداي او را مي شناسم، و روزگاري در ميان من و او رايت دوستي و صداقت استوار بود. گفت: در اينجا كيست كه او را بشناسد و مقبول القول نيز باشد؟ گروهي را نام بردم و



[ صفحه 162]



در اين حال بدل من برگذشت كه مگر آن حضرت وفات نموده. آنگاه سندي بفرستاد و تمام آن اشخاص را حاضر ساخت و چون شب را به صبح آورديم و نظر نمودم پنجاه تن مرد بوديم كه در آن خانه حاضر شديم و ايشان آن حضرت را مي شناختند و در حضرتش مصاحبت داشتند مي گويد اين هنگام سندي بن شاهك داروغه ي بغداد بپاي شد و درون خانه برفت و ما به نماز ايستاديم. از آن پس نويسنده ي سندي بيرون آمد و طوماري بدست اندر داشت و اسامي ما را و نام منازل و مشاغل و مقدار روزگار ما را بجمله برنگاشت. بعد از آن به منزل سندي اندر شد و سندي بيرون آمد و دست خود را به من بر زد و گفت: اي ابوحفص؛ برخيز. من برخاستم و آن جماعت نيز بپاي شدند و به منزل سندي درآمديم. سندي با من گفت اي ابوحفص، اين جامه را از روي موسي بن جعفر بردار، چون برگرفتم آن حضرت جهان را بدورد فرموده بود. سخت بگريستم و استرجاع نمودم، آنگاه سندي با حاضران گفت: به اين جنازه بنگريد تن به تن بيامدند و نظر كردند. چون به جمله نظاره كردند، سندي گفت: شما شهادت مي دهيد كه وي موسي بن جعفر بن محمد است؟ گفتيم: بلي، ما شهادت مي دهيم. از آن پس گفت: اي غلام؛ دستمالي بر روي عورت وي بيفكن و بدنش را برهنه ساز، غلام آن بدن طيب طاهر را برهنه كرد. سندي با ما گفت: آيا اثري منكر يا جراحتي در اين بدن مي نگريد؟ گفتيم: چيزي نمي بينيم مگر اينكه وفات كرده است يعني به موت طبيعي درگذشته است. گفت: پس از اينجا نبايد بيرون شويد تا او را غسل بدهيد و كفن كنيد و به خاك بسپاريد و ما بيرون نرفتيم تا گاهي كه غسل داده شد و كفن كرده گرديد و به جائي كه نماز مي كردند حمل شد.