بازگشت

مديريت بحران چيست؟


مديريت بحران (Crisis management) يعني اداره جامعه يا گروهي در شرايط نامساعد و غير عادي.

«بحران به دوره اي اطلاق مي شود كه در آن بازده بالفعل به طور محسوسي به زير بازده بالقوه افت كند». [1] .

البته اين تعريفي به اعتبار فرايند و نتيجه است ليكن از همين تعريف مي توان به صورت غير مستقيم (روش پي بردن از معلول به علت) به تعريف اصلي آن رسيد كه كم شدن ظرفيتها يا از دست رفتن آنهاست.در رابطه با مديريت نيز استفاده اي كه ما در مورد مسايل اجتماعي- انساني مي كنيم، يك تعبير استعاري ادبي از معناي حقيقي آن در امور مادي و اقتصادي است. بر اين اساس، مديريت چيزي در حوزه اقتصاد است كه بنا بر تشابه عمليات در ساير حوزه ها به كارگيري شده است. با اين رويكرد، مناسبتر آن است كه در حوزه مورد بحث، از واژه رهبري به جاي مديريت استفاده كنيم. در هر حال، مديريت يا رهبري بحران سخت ترين نوع هدايت يك دستگاه است كه در شرايط حاكميت آن، نمي توان از ابزار پيش برنده عادي بهره گيري نمود و بيشتر به تفكر خلاق متكي است؛ تفكري كه نمي تواند بر پايه اصول ديالكتيكي استوار باشد، زيرا هيچ گزاره پايه اي بالفعلي يا وجود ندارد و يا اگر وجود دارد، ثبات چنداني ندارد به گونه اي كه بتواند يكي از طرف هاي قياس قرار بگيرد؛ لذا رهبر يا مدير در اين شرايط پر نوسان و بي ثبات بايد از روش آفرينندگي كمك بگيرد و طبعاً بايد از قدرت فكري سياسي برخوردار باشد تا بتواند در موقعيتهاي غافلگيرانه تصميم مقتضي بگيرد؛ از اين روي مي توان گفت مديريت بحران كار هر كسي نيست.


پاورقي

[1] فرهنگ انديشه نو، جمعي از نويسندگان، ترجمه گروهي، به ويراستاري ع. پاشايي، انتشارات مازيار- تهران، 1369، صفحه 158.