معارف و افكار امام هفتم(ع) و قاعده هاي اساسي براي ثبت قوانين و استنباط مباحث فقهي در رساله اي توسط آن حضرت آمده است. اين رساله بنابر خواست خليفه عبّاسي هارون الرشيد نوشته شد. در اين رساله دستورهاي شريعت و مسايل اعتقادي كه در قرآن كريم و سنّت وجود دارد، ثبت شده است. [1] .

در اين باره خطاب به هشام بن حكم مي فرمايد:

اي هشام به درستي كه خداوند عزوجل حجّت ها را براي مردم به وسيله عقل ها كامل كرد، و به وسيله بيان، به آن ها عطاي فراوان داد و آنان را بر ربوبيّتش به واسطه دليل ها راهنمايي كرد. اي هشام، خداوند فرمود كه عقل بايد همراه علم باشد، چرا كه وتلكَ الأمثالُ نَضرِبُها للنّاس و مَايعقِلُها إلاّ العالمون [2] ؛و اين مثل ها را براي مردم مي زنيم و[لي] جز دانشوران آن ها را در نيابند. [3] .