عبدالله يافعي مي نويسد:

« الامام موسي كان صالحا عابدا، جوادا، حليما، كبير القدر و هو احد الأئمة الاثني عشر المعصومين في اعتقاد الامامية و كان يدعي بالعبد الصالح لعبادته و اجتهاده، و كان سخيا كريما، كان يبلغه عن الرجل يؤذيه فيبعث اليه بصرة فيها الف دينار. » [1] .

« امام موسي كاظم مردي صالح و عابد و بخشنده و بردبار بود. او داراي مراتب و مدارج عالي اخلاقي و عرفاني بود. او يكي از ائمه ي دوازده گانه در اعتقاد شيعه است.

او به عبد صالح شهرت داشت زيرا بسيار عابد و كوشا در سر علم و عبادت بود.

او به قدري بخشنده و كريم بود كه اگر مردي او را اذيت



[ صفحه 24]



مي كرد او يك كيسه هزار ديناري براي او مي فرستاد. (نه اينكه در صدد تلافي برآيد). »



بدي را بدي سهل باشد جزا

اگر مردي أحسن الي من أساء



سبط ابن جوزي مي نويسد:

« موسي بن جعفر كان يدعي العبد الصالح و كان حليما كريما اذا بلغه عن رجل يؤذيه بعث اليه بمال » [2] .

« موسي بن جعفر مشهور به « عبد صالح » مردي بردبار و كريم بود. هرگاه مردي او را آزار مي داد براي او مال فراوان مي فرستاد. »

ابوحاتم مي نويسد:

« موسي بن جعفر ثقة صدوق، امام من ائمة المسلمين » [3] .

« موسي بن جعفر مردي موثق و مورد اعتماد و راستگوست و او امامي از ائمه ي مسلمين مي باشد. »

احمد بن حجر الهيتمي مي نويسد:



[ صفحه 25]



« موسي الكاظم هو وارث ابيه علما و معرفة و كمالا و فضلا سمي الكاظم لكثرة تجاوزه و حلمه و كان معروفا عند اهل العراق بباب الحوائج عند الله و كان اعبد اهل زمانه و اعلمهم و اسخاهم » [4] .

« موسي كاظم وارث پدرش امام صادق در علم و معرفت و كمال و فضيلت بود و ناميده شد به كاظم براي آنكه هر كس به او تجاوز و تعدي مي كرد به او پاداش خير مي داد.

حلم و صبر او معروف است و در عراق او را باب الحوائج گويند زيرا حوائج مردم را بر مي آورد.

او عابدترين و دانشمندترين و بخشنده ترين مردم زمان خود بود. »

محمد بن طلحة الشافعي گويد:

« موسي بن جعفر الكاظم هو الامام الكبير القدر، العظيم الشأن الكبير، المجتهد الجاد في الاجتهاد، المشهور بالكرامات، يبيت اليل ساجدا و قائما، و يقطع النهار متصدقا و صائما، و لفرط حلمه و تجاوزه عن المعتدين عليه دعي كاظما، كان يجازي المسي ء باحسانه اليه و يقابل



[ صفحه 26]



الجاني بعفوه عنه و لكثرة عبادته كان يسمي بالعبد الصالح و يعرف بالعراق « بباب الحوائج الي الله » لنجح مطالب المتوسلين الي الله تعالي به، كراماته تحار منها العقول، بان له عند الله تعالي قدم صدق لا تزل و لا تزل. »

« موسي بن جعفر امامي بزرگوار در شأن و قدر و جلالت است كه نهايت كمال و كوشش را در عبادت داشت.

او به كرامات بسياري مشهور است.

شب ها را به سجده و روزها را به روزه و صدقه مي گذراند. از شدت حلم و بردباري او در مقابل گناه و آزار متجاوزان و بدكاران به نام « كاظم » خوانده مي شد.

هر كس به او بدي مي كرد، او در مقابل، احسان مي نمود و در برابر جنايت، عفو و بخشش مي نمود.

او را به خاطر كثرت عبادتش عبد صالح گفته اند و در عراق معروف به باب الحوائج شد زيرا هر كس متوسل به او مي شد حوائجش روا مي شود.

كرامات و خوارق عادات او عقل را حيران مي كند و او چرا چنين نباشد با اينكه در راه صدق و حقيقت و ايمان، لحظه اي متزلزل نشد و قدم سست نكرد. »

اين بود نمونه هايي از اعترافات بزرگان اهل سنت به مقامات



[ صفحه 27]



و فضايل والاي عرفاني امام موسي بن جعفر عليه السلام.

الفضل ما شهدت به الأعداء



[ صفحه 28]