بازگشت
مختصري از زندگينامه حضرت معصومه سلام الله عليها


مختصري از زندگي نامه ي حضرت معصومه عليها السلام


نام شريف آن بزرگوار فاطمه و مشهورترين لقب آن حضرت، «معصومه» است. پدر بزرگوارش امام هفتم شيعيان حضرت موسي بن جعفر (ع) و مادر مكرمه اش حضرت نجمه خاتون (س) است . آن بانو مادر امام هشتم نيز هست . لذا حضرت معصومه (س) با حضرت رضا (ع) از يك مادر هستند.

ولادت آن حضرت در روز اول ذيقعده سال 173 هجري قمري در مدينه منوره واقع شده است. ديري نپاييد كه در همان سنين كودكي مواجه با مصيبت شهادت پدر گرامي خود در حبس هارون در شهر بغداد شد. لذا از آن پس تحت مراقبت و تربيت برادر بزرگوارش حضرت علي بن موسي الرضا (ع) قرارگرفت

در سال 200 هجري قمري در پي اصرار و تهديد مأمون عباسي سفر تبعيد گونه حضرت رضا (ع) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون اين كه كسي از بستگان و اهل بيت خود را همراه ببرند راهي خراسان شدند.


يك سال بعد از هجرت برادر، حضرت معصومه (س) به شوق ديدار برادر و اداي رسالت زينبي و پيام ولايت به همراه عده اي از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حركت كرد و در هر شهر و محلي مورد استقبال مردم واقع مي شد. اين جا بود كه آن حضرت نيز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زينب(س) پيام مظلوميت و غربت برادر گراميشان را به مردم مؤمن و مسلمان مي رساندند و مخالفت خود و اهلبيت (ع) را با حكومت حيله گر بني عباس اظهار مي كرد. بدين جهت تا كاروان حضرت به شهر ساوه رسيد عده اي از مخالفان اهلبيت كه از پشتيباني مأموران حكومت برخوردار بودند،سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند، در نتيجه تقريباً همه مردان كاروان به شهادت رسيدند، حتي بنابر نقلي حضرت(س) معصومه را نيز مسموم كردند.

به هر حال ، يا بر اثر اندوه و غم زياد از اين ماتم و يا بر اثر مسموميت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومه (س)بيمار شدند و چون ديگر امكان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نمود. پرسيد: از اين شهر«ساوه» تا «قم» چند فرسنگ است؟ آن چه بود جواب دادند، فرمود: مرا به شهر قم ببريد، زيرا از پدرم شنيدم كه مي فرمود: شهر قم مركز شيعيان ما است. بزرگان شهر قم وقتي از اين خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند; و در حالي كه «موسي بن خزرج» بزرگ خاندان «اشعري» زمام ناقه آن حضرت را به دوش مي كشيد و عده فراواني از مردم پياده و سواره گرداگرد كجاوه حضرت در حركت بودند، حدوداً در روز 23 ربيع الاول سال 201 هجري قمري حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلي كه امروز «ميدان مير» ناميده مي شود شتر آن حضرت در جلو در منزل «موسي بن خزرج» زانو زد و افتخار ميزباني حضرت نصيب او شد.

آن بزرگوار به مدت 17 روز در اين شهر زندگي كرد و در اين مدت مشغول عبادت و راز و نياز با پروردگار متعال بود.

محل عبادت آن حضرت در مدرسه ستيه به نام «بيت النور» هم اكنون محل زيارت ارادتمندان آن حضرت است.

سرانجام در روز دهم ربيع الثاني و «بنا بر قولي دوازدهم ربع الثاني» سال 201 هجري پيش از آن كه ديدگان مباركش به ديدار برادر روشن شود، در ديار غربت و با اندوه فراوان ديده از جهان فروبست و شيعيان را در ماتم خود به سوگ نشاند .مردم قم با تجليل فراوان پيكر پاكش را به سوي محل فعلي كه در آن روز بيرون شهر و به نام «باغ بابلان» معروف بود تشييع نمودند.

همين كه قبر مهيا شد دراين كه چه كسي بدن مطهر آن حضرت را داخل قبر قرار دهد دچار مشكل شدند، كه ناگاه دو تن سواره كه نقاب به صورت داشتند از جانب قبله پيدا شدند و به سرعت نزديك آمدند و پس از خواندن نماز يكي از آن دو وارد قبر شد و ديگري جسد پاك و مطهر آن حضرت را برداشت و به دست او داد تا در دل خاك نهان سازد.

آن دو نفر پس از پايان مراسم بدون آن كه با كسي سخن بگويند بر اسب هاي خود سوار و از محل دور شدند.

بنا به گفته بعضي از علما به نظر مي رسد كه آن دو بزرگوار، دو حجت پروردگار: حضرت رضا (ع) و امام جواد (ع) باشند چرا كه معمولاً مراسم دفن بزرگان دين با حضور اوليا الهي انجام شده است.

پس از دفن حضرت معصومه(س) موسي بن خزرج سايباني از بوريا بر فراز قبر شريفش قرار داد تا اين كه حضرت زينب فرزند امام جواد(ع) به سال 256 هجري قمري اولين گنبد را بر فراز قبر شريف عمه بزرگوارش بنا كرد و بدين سان تربت پاك آن بانوي بزرگوار اسلام قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهلبيت (ع). و دارالشفاي دلسوختگان عاشق ولايت وامامت شد.


تعدادي از احاديث منقول از حضرت معصومه عليها السلام


1) فاطمه معصومه (س) اين روايت را از دختر امام صادق(ع) نقل مي كند كه سلسله سندش در نهايت به فاطمه زهرا(س) مي رسد.
فاطمه زهرا(س)، دختر بزرگوار رسول اكرم (ص) فرمود: « آيا فرمايش رسول خدا(ص) را در روز غدير خم فراموش كرده ايد كه فرمود: هر كس من مولاي اويم، علي مولاي اوست، و (آيافراموش كرده ايد) ديگر فرمايش آن حضرت را كه فرمود: تو براي من همانند هارون براي موسي هستي؟!»


2)فاطمه معصومه(س)، از دختر امام صادق (ع) روايتي نقل مي كند كه سلسله سندش به حضرت فاطمه زهرا(س)مي رسد كه آن حضرت مي فرمايد: حضرت رسول اكرم (ص) فرمود: «آگاه باشيد! هركس با محبّت آل محمّد بميرد شهيد از دنيا رفته است.»


تعدادي از روايات و احاديث در شان حضرت معصومه عليها السلام



امام صادق عليه السلام فرموده اند: خداوند حرمي دارد كه مكه است پيامبر حرمي دارد و آن مدينه است و حضرت علي (ع) حرمي دارد و آن كوفه است و قم كوفه كوچك است كه از 8 درب بهشت سه درب آن به قم باز مي شود - زني از فرزندان من در قم از دنيا مي رود كه اسمش فاطمه دختر موسي (ع) است و به شفاعت او همه شيعيان من وارد بهشت مي شوند .

امام رضا (ع) فرمودند: « كسي كه حضرت فاطمه معصومه را زيارت كند پاداش او بهشت است .» (ثواب الأعمال و عيون اخبار الرضا(ع) )


امام جواد (ع) فرمودند: « كسي كه عمه ام را در قم زيارت كند پاداش او بهشت است .» (كامل الزيارة)


امام صادق (ع) فرمودند: « كسي كه آن حضرت را زيارت كند در حالي كه آگاه و متوجه شأن و منزلت او باشد به بهشت مي رود.»(بحار ج 48 صفحه 307)


امام صادق (ع) فرمودند: «آگاه باشيد كه حرم من و حرم فرزندان بعد از من قم است » (بحار ج 60 صفحه 216 )

***