دوراني كه امام كاظم عليه السّلام در آن زندگي مي كرد، مصادف با نخستين مرحله استبداد و ستمگري حكّام عباسي بود.اين اعمال فشار از زمان امام صادق عليه السّلام آغاز شد و تا زمان امام رضا عليه السّلام كه دوره خلافت مأمون بود با شدّت هر چه تمام تر ادامه يافت؛ مردم در زمان مأمون اندكي احساس امنيت سياسي كردند، ولي ديري نپاييد كه دستگاه خلافت بدرفتاري و اعمال فشار بر مردم را دوباره از سر گرفت.فشار سياسي عباسيان در دوره اي آغاز شد كه پيش از آن امام باقر و صادق عليهما السّلام با تربيت شاگردان فراوان، بنيه علمي و حديثي شيعه را تقويت كرده بودند و جنبشي عظيم در ميان شيعه پديد آورده بودند.رسالت امام موسي كاظم (عليه السلام) آن بود تا در اين حركت علمي، توازن و تعادل فكري را ميان شيعيان برقرار كنند.

عصر امام كاظم عليه السّلام دوران بسيار سختي براي شيعيان بود و در اين دوران حركتهاي اعتراض آميز متعددي از ناحيه شيعيان و علويان نسبت به خلفاي عباسي صورت گرفت كه از مهم ترين آنها قيام حسين بن علي، شهيد فخ - در زمان حكومت هادي عباسي- و نيز جنبش يحيي و ادريس فرزندان عبد الله بود كه در زمان هارون رخ داد. در واقع مهمترين رقيب عباسيان، علويان بودند و طبيعي بود كه حكومت آنان را سخت تحت نظارت آنها بگيرد.[1] امامان شيعه همگي بر لزوم رعايت تقيه پافشاري كرده و مي كوشيدند تا تشكّل شيعه و رهبري آنها را به طور پنهاني اداره نمايند. طبعا اين وضعيت سبب مي شد تا تاريخ نتواند از حركات سياسي آنها ارزشيابي دقيقي به عمل آورد.