بني عباس كه به نام علويان و خونخواهي فرزند پيامبر (ص) در واقعه ي كربلا و مبارزه با فساد حكومت اموي، خلافت خود را آغاز كردند، تصور نمي كردند بدين زودي با واكنش علويان و قيام هاي آنان عليه حكومت خويش مواجه شوند. در حالي كه مي بينيم مخالفت خاندان پيامبر (ص) به رهبري محمد بن عبدالله بن حسن و برادرش ابراهيم با دومين خليفه ي عباسي، منصور دوانيقي آغاز مي شود و اين بيانگر دروغ بودن شعارهاي نخستين عباسيان و فاصله گرفتن سريع آنان از اسلام و اصول و ارزش هاي آن است.

منصور هر چند توانست قيام محمد و ابراهيم را سركوب كند و اين دو نواده امام حسن (ع) را به شهادت برساند،ولي هرگز نتوانست پرچمي را كه آنان برافراشتند، سرنگون و مشعل مبارزه اي را كه برافروختند بي فروغ سازد؛ چرا كه قبل از آنان اين پرچم به دست اباعبدالله الحسين (ع) و نواده اش زيد بن علي بن الحسين (ع) برافراشته و با خون آبياري شده بود و بدين آساني سرنگون نمي گشت. از اين رو، در دوران امامت امام كاظم (ع) نيز شاهد قيام ها و نهضت هاي علويان عليه جنايات و سياست هاي ضد ديني عباسيان هستيم. علوياني كه در اين دوران قيام كردند، عمدتاً فرزندان و نوادگان امام حسن مجتبي (ع) مي باشند. ما در حد گنجايش اين درس به مهم ترين قيام هاي آنان اشاره مي كنيم: